20. De Hortus Botanicus (p. 23-24)

Je hart breekt bij het zien van zoveel platanen die in Rome de laatste jaren ziek geworden zijn en bij het besef hoeveel er zijn geveld om de verspreiding van de besmettelijke ziekte te vertragen. Terwijl je langs de Nomentana of Tor di Quinto rijdt, daar waar ononderbroken bomenrijen voorbijkwamen, schaduw en groen, en wind en vogeltjes tussen de takken, tel je nu droevig de lege plekken op verlaten stoepen. Het lijkt wel een mooie glimlach die door een klap een snijtand en twee hoektanden heeft verloren, en het tandbederf gaat verder. Er is zorg nodig voor de platanen, zoveel is duidelijk, en daarin voorzien de goede tuinmannen van de stad: maar ik geloof dat ook een positieve gedachte kan helpen en daarom nodig ik jullie uit om op pelgrimage te gaan naar het groene eiland waar als een machtige totem de Eerste Plataan van de stad, het Grote Oudje, die zoveel heeft gezien en weet, zich opricht. De hortus Botanicus is de tempel in de plantenwereld: honden en voetballen worden niet toegelaten, wandelen over zijn paden gaat instinctief met een gevoel van stilzwijgend respect, de handen achter de rug en de aandacht geconcentreerd op  de duizend gedaanten die de natuur kan aannemen. Men kuiert tussen palmen uit Egypte en bamboe uit China, cactussen en roosmarijn, irissen en camelia's, zoals in een geïllustreerde encyclopedie, waarin elke afbeelding wordt vergezeld door zijn naam.  Je lijkt op de Ark van Noach geklommen te zijn, maar dan voor planten: tenminste twee van elk, in een variëteit waaraan geen einde mag komen. En op een zeker moment kom je aan de voet van een lange barokke trap - een werk van de grote architect Ferdinando Fuga - waarop je via gebroken treden, waarover het onkruid de baas is, wankelend omhoog klautert. De plataan is daar, aan de rechterkant, oeroud en gigantisch, mooi en indrukwekkend zoals sprookjesbomen. Hij staat er al 400 jaar, misschien zelfs wel 500, nog voordat Christina van Zweden op deze hellingen de Academia dell' Arcadia oprichtte. De regen en de poëzie hebben hem gevoed, en ook geluk heeft hem beschermd tot de dag van vandaag, want tegenover hem is een andere plataan, zijn tweelingbroer, zijn vriend, 10 jaar geleden door de bliksem getroffen. Alleen hij heeft tegen alles weerstand geboden, hoog boven de stad waar al vele dingen zijn vergaan. Aan hem vertrouwen we de lotsbestemmingen van alle platanen in Rome toe.


Marco Lodoli 2005.


Gevonden in 2013.