Het eiland van deze zwerfochtend is ontstaan op de kruising
van de grote thema’s van het leven – het reizen, de dood, de wetenschap – en die
thema’s heeft het eiland geabsorbeerd met de typische ongedwongenheid en onverschilligheid
van de Romeinse volksaard. We zijn in San Lorenzo: aan de ene kant drukt op
verwarrende wijze de kennis van de universiteit, aan de andere kant de onrust
van de spoorwegen, en weer aan de andere kant de eeuwige stilte van het kerkhof.
Mensen die gaan en komen, die hier voorbijlopen met een koffer in de hand of
achter een eikenhouten kist, en die in de tussentijd proberen iets te begrijpen
van dit korte verblijf op aarde. In San Lorenzo biedt men de problemen op de
beste manier het hoofd, met inzet en met afstandelijkheid, zonder te worden
meegesleept door buitensporig enthousiasme of neerslachtigheid, want het spoor
leert ons vele dingen en het kerkhof vele andere, en hiertussen moeten we een
evenwicht en een gevoel vinden.
Heel veel kunstenaars hebben deze wijk gekozen als die
perfecte plek om te schilderen en te verbeelden. Er heerst de atmosfeer die
nodig is, onrust en vrede, beweging en stilstand, cafés en begrafenissen. Precies
in het hart van dit alles ligt bar Marani, tempel van een verheven samenleving,
altijd bedreigd door de arrogantie van de wereld, maar altijd levendig. Men kan
elke steen van het keizerlijke Rome hebben bewonderd, elk schilderij dat in het
duister van onze ontelbare kerken verborgen wordt, maar men kent de stad niet werkelijk
als men niet enkele dagen lui verdwijnt onder de pergola van bar Marani in San
Lorenzo. Aan tafeltjes naast elkaar vinden, onder het drinken van een
cappuccino of een aperitief, menselijke types elkaar die sociologen kunstmatig
uit elkaar houden: bedaarde huisvrouwen en gepiercete punkers, Zuid-Italiaanse studenten
die hun studie nooit hebben afgemaakt en opgeblazen fruitverkopers van de markt,
roddelende acteurs en felle oude mannetjes van de Via dei Volsci, papa’s kindjes
met pullovers en gewone mensen die halt houden voor een kop koffie. Ze zitten
allemaal bij elkaar om de krant te lezen, om het kampioenschap, de politiek, de
daden van anderen of het niets van het leven te becommentariëren. Men mag
praten, veel dingen leren, er nog veel meer dingen vergeten, en men mag er stil
zijn, om te genieten van die groene en frisse bries, ongeacht het seizoen of klimaat
buiten de pergola. De ochtend vliegt voorbij als een heel mooi vogeltje, zonder
droeve gevoelens achter te laten.
Marco Lodoli 2005.