68. Het mozaïek voor het Stadio Olimpico (p. 74-75)

De mensen die voetbal gaan kijken spreken vaak met vrienden af "bij de bal", en specificeren met een glimlach: "Niet die kapotte voor het Ministerie van Buitenlandse Zaken, maar die gave voor het Olympisch stadion", want het kan gebeuren elkaar mis te lopen tussen de diverse testikels. Op het plein van de onbeschadigde bal is een zee van mensen en kleuren te vinden, wit-blauwen of geel-roden volgens het wedstrijdschema van de zondag, van verkopers van belegde broodjes en Borghetti-koffie, van zwarthandelaren met toegangskaartjes en oproerpolitie. Ze wachten allemaal om de tribunes op te gaan te beklimmen of om een of ander zaakje af te handelen.
Ik geloof dat bijna niemand let op de bestrating van het plein, de enige die er zijn oog op laat vallen is degene die zijn peuk met de hak van zijn schoen uittrapt. Dat grote mozaïek daarentegen, het grootste van heel Rome, verdient aandacht en het is de moeite waard om er overheen te wandelen op een werkdag of een zondagochtend. Het is een perfect overzicht van politieke en van fascistische esthetiek, vol heldendom en hoogdravende klassieke oudheid. Miljoenen minuscule zwarte en witte steentjes vormen verontrustende slogans, als "Duce, onze jeugd wijden wij aan u" of de bekendste "Veel vijanden, veel eer", en vormen tientallen strijd- en sporttaferelen. Op de grond zie je daadwerkelijk de vrachtauto met een knokploeg die aan het zwaaien is met een vlag met het fascistische opschrift "Het kan me niet schelen", en hier en daar verspreid zie je veel leeuwen en veel gazellen, die de veroveringen in Afrika door het Rijk in herinnering moeten roepen. Maar de weergave van de verschillende sporten is werkelijk mooi, de lichamen van de atleten hebben een plasticiteit die doen denken aan de stijl van Mario Sironi, ze zijn simpel en krachtig. Als we rond de bal lopen ontdekken we op het mozaïektapijt rustende speerwerpers en boksers, duikers en zwemmers, schermers en worstelaars, hordelopers en gewichtheffers, en zelfs hockeyers en jockey's op de rug van indrukwekkende paarden. Het zijn figuren die zijn gerealiseerd volgens de schetsen van belangrijke kunstenaars van die tijd, Canevari, Rosso, Severini. Helaas beginnen ze af te brokkelen, want in de middag wordt het plein vaak een skatebaan en de steentjes schieten weg onder de wieltjes. En vervolgens valt er regen op, blaast de wind erover, brandt de zomerzon erop, en zo verwoest de tijd die vervliegt zelfs de meest atletische lichamen.


Marco Lodoli 2005.

Gevonden in 2010.